Hma Kan Sawn Lo
Posted by Hriatpuia Pa
Hmasawnna hi a thuanthu ve thei a. Hmun leh thil thenkhata hma kan sawn pawhin, hmun leh thil dangah hmasawnna hi a kairual lo ve thei a, kan sawn miah lo thei bawk. Zofate hian kawng hrang hrangah hma kan sawn a, kan hmasawnna hi thlir thuak chuan khawvel hnam hrang hrang zingah hian a thang chak ber pawl kan ni maithei.
Kan hmasawnna hi a chhan bulpui ber chu kan Kristianna niin mi tam tak chuan an sawi a, a dikna chen a awm a, a dik vek hial maithei bawk. A chhan chu kan zavai deuhthawa Kristian kan nih avangin hmasawnna hna thawh a chak a, a kairual deuh bawk. Amaherawhchu kan hmasawnna a thang kan tih lai leh, thil tam taka kan changkan tawh lai hian, kan Kristianna pawhin a tihhmasawn zawh loh a awm niin a lang a. Mi tam ber chuan heng hma kan sawn lohnate hi kan hre lova, a hriate pawhin kan ngaipawimawh lem lo niin a lang. Hma kan sawn lohna ni a ka hriat hrang hrangte hi chhiar la, lo ngaihtuah ve teh.
Mizote hi mei zu nasa ber hnam kan nih loh pawhin, a dawttu zingah a hniam pawl kan ni lo maithei. Kan pi leh pute hun lai atang tawhin, ram tang rual chin chuan mei an zu vek a. Kan pi leh pute kha ram tang rual an nih atanga an pitar/putar thlenga mei zu deuh vek an niin a lang. Tun thleng hian Mizo zingah mei zu hi kan la tam em em a, Mizo vaihlozial ngei zu hi chu kan tam ta vak lo.
Ka pa hi meizial heh tak a ni a. Ka nu hian zan lamah a zial khawlsak thin. Zozial chu a hmawr lamah la hmanga tawn a ngai thin a, naupan lai chuan zozial tawn nasa ber pawl ka nih hial ka ring. Ka unaute kha an tlaw riau a, an meizial han tawn vete kha an tawn rek ngut a, a then chuan an tawn hmawr lutuk a, a thenin a zatve dawnahte an tawn ta thin a. Kei kha chuan nalh thlapin ka tawn thiam bik tlat a! (Ka unaute kha an zeilo ka ti thin a, mahse tun hnu hi chuan an lo zei lo 'zei' hi ka ti leh ta khawp mai!!) Zan tin hian zozial zial 40 vel hi chu ka tawn deuh ziah.
Kan naupan lai pawh a rei ve ta fu mai! Khatih laia kan u te, kan pateho meizial zuk thin kha tuna vaihlozial kan tih ang tho hi a ni a. Chutih lai chuan khatih laia an sikret zuk thin ang kha chu a awm tawh mang hauh lo thung a. Kan hriat ve hnuah pawh hian changkang zawk, hmel mawi zawk hi a chhuak reng a ni.
Heti em ema Mizo zialin hma a sawn thei lo hi a mak ka ti. Hmeichhiain an zial a, a hmawr an bilh a; a hmawr lehlamah lazaiin an tawn a. Lazaiah pawh a hringa tawn ngei hi a tui hmel thin a, tun thlengin chutiang chiah chu kan 'vaihlozial' dress hi a la ni a. Heti khawpa mei zu nasa hnam Mizote hian kan vaihlozial hma kan sawntir lo hi a mak ngawt mai!
2. Khuang:
Kan pi leh pute hun atang tawhin Mizote nunah khuang hi a bet tlat a. A tel lovin Mizote hian hun pui kan hmang thei lo tih hi dawt a ni lovang.
Kristian kan nih hma atang tawhin khuang hi zai leh lam leh chai hunahte kan leklam ber a ni a. Mizote kutpui ti hlawhtlingtu ber chu khuang a ni thin a, 'Khuang lova chai ang,' tih tawngkamte pawh kan nei a. Chu chu thil kim lo engemaw awm sawina a ni. Kristian kan nih hnuah pawh Biak Inah kan lalut a, kut ni vangthla apiangin kan lekchhuak bawk.
Heti khawp hian Mizote nunah khuang hi pawimawh mahse, kan khuang hmel hi a la ngai reng mai. Savun kaih mar, thing kawrawnga tawn khawm a ni a, rawngte chu han hnawih ve deuh thin mah ila, a la mawi tawk lo. A hmel hian changkan lam a pan mawh tak tak a ni.
Korean-ho khian khuang an ngah ngang mai. Anni pawh khi khuang tel lova 'chai' thei lo, an tihpui nikhuaa ri bung bung chi an ni ve tho va. Anni chuan an changkan ang zelin an khuangte pawh an siam changkang ve zel niin a lang.
Zan khat chu 'Discovery channel' ah hian Korean-ho khuang siamdan leh an khuang hrang hrang chanchin tarlanna ka en fuh hlauh mai a. Internet lamah ka'n bih chiang chhunzawm a. Khuang chi hrang hrang an lo ngah ngang maia, an siamdan pawh a changkangin, a ri herh mil theihte pawh an siam a. An hman duh dan a zirin a pianphungte pawh a danglam a ni.
Mizote hi kan ral hma chuan kan zai reng dawnin a lang a, kan zai chuan khuang hi kan mamawh reng dawn niin a lang bawk. Chuti chung chuan kan khuang ngai hi kan vaw tlut tlut a. Heti khawpa vuak nasat si hi khuang siamtu lian deuhte pawh kan la awm miah lo mai hi a mak. Khaw tinah Biak In tam tak a awm a, YMA Branch kan ding zel bawk a. Biak In leh khawhar Inah khuang tel lovin engmah kan ti thei lova; chuti chung chuan kan khuangte hian hma an sawn lova, an hmel ngai an pu reng mai hi thil mak a ni. Hei aia hma sawntir theih hi niin a lang.
3. Thildang:
A sei lutuk dawn.. khaikhawm tawh mai ang.
'S Chhang' te, 'Convoy' te emaw, 'Sandwich' emaw pawh ei thin mah ila, Mizo chhang kan sawi apianga kan mitthla thin chu 'Chhangban' a ni.
He chhangban pawh hian hma a sawn thei lo. Kum engzatnge changel hnaha kan fun tawh? A funna te hi tihchangkang ve theih chi a ni em?
Kurtai pawh hi! Hmanah chuan tuna mi ang tho hi a ni a. A funna atan Hnahthial kan hmang thin a, Hnahthial a van tak deuh vang a ni ang - a nih loh pawhin a awlsam zawk vang a ni ngei ang - lehkhain kan fun ta a. A tawnna atan pawh hnang aiah 'rawbar kual' kan hmang ta a, a bak zawng chu a ngai. A lang mawi sawt lova, a thianghlim sawt bawk lo; a man a to sawt tih mai a ni.
Bekang te pawh hi - a ngai reng. A man a to deuha a ni mai.
Heng kan thil neih leh siamchhuah vete hi tihmasawn ila, a hlui hi i thlauhthla vek ang u tih lam a ni lo. A nihna pangngai ang hi la awm zel se, chutih lai chuan kan changkan ang zel leh hma kan sawn ang zelin, hnam dang leh thang leh thar zawkte tan pawh duhawm zawk a nih theih nan rilru thar kan put deuh a ngai em? Nge, 'Kan kaldan ngai hi a la tha rih e,' kan ti zel dawn??
