SIKRET MAN A TO !!
Posted by Hriatpuia Pa
A to hrim hrim
Sikret to thu hi mei zu thin tan chuan inhrilh thar a ngai lova. Wills Flake, cheng sawm pangaa kan lei thin kha a bawma inziak (printed price) ah pawh Rs. 17.50 (Sawm pasarih leh duli) a ni tawh a, a to tawh a ni. Sorkar lam chuan a printed price emaw, maximum retail price emawa hralh tura tih a nih thu leh hemi hnuai lama min pe tur hian kan dawn (dil hniam) thiang niin an sawi a. Mahse kan dawrkaite hian an thei lo. Printed price aia hniamin engmah an hralh ngai lova, a inziak chu an lakna angin an sawi tlat reng zawk. Kan dil hniam theih miau loh va, kan duh bawk si chuan an hralh theihna anga lei mai loh chu tih theih kan nei bawk si lo.
Kan tla duai duai
Gold Flake sawmhniha a lei theih laia zu thinte chu Wills Flake-ah an tla thla a. Wills Flake zu thinte hi kan tlakna a inang lo hlawm. A then chu cheng khata pali lei theih, Mizo zialah an tla thla a. Thenkhat chuan ‘Filter lo te chu’ an ti a, a tam chi, ‘Far Star’ an zu put put a, a sei a sin aw!! Thenkhat chuan tunhmaa a hming hriat mang loh sikret an zu a, Capstan-a tla thla an tam viau bawk.
Sum nei ve deuh reng, Wills Flake zu tawk vela inngai thinte chuan han tlak thlak teh vak kha an hreh a, a chang chuan Gold Flake an zu a, a van ve tho avangin thenkhat chuan, ‘Ren deuh mai ang,’ an ti a, ‘Navy Cut’ an zu thung a. Kan inang lem lo chungin, kan rilru chhungril takah chuan he sikret to hian min nghawng deuh theuh va. Nghei phah kan awm em ka hre lo va, sum lamah erawh kan buai phah deuh ni chuan a lang.
A tha ber dawttu
Thenawm pitarin kuhva a zawrh chhunga ei tum kan tam ang bawkin, Sikret company ten an siam chhuah chhung zuk tum pawh hi kan thahnem ve viau chuan ka hria. Nghei mai lova sim hmak hi a tha ber chu a ni a, mahse kan theih si loh avangin a tha ber dawttu tal hi kan thei ang em tiin, ‘A man tlawm, Zo zial hi zu ang u,’ tih ka rawt duh. A thei lo ber ka ni maithei a, hawh u, i tum chhin ang u.....mahse........
Changkang deuh lote chu!
Mi tam berin sikret kan zukna chhan hi chu a lang changkang deuh va. Zo zial angin fuih pawrh loh chuan a pawrh ve turh turh lo va. Chu bakah a lingin kawr a tihpawp ve vak loh vangte hi a ni ngei ang. Hetiang ka ngaihtuah apiang hian ka rilruah Mizo zial changkang thei lo lutuk hi a lo lang thin.
PUC (People Un-fit for College!!) kum hnihna ka zir atangin mei hi ka zu ve tan a, a hma lamin ka zu ngai lo. Mahse ka pa hian a heh em em a, ka nuin a zialsak thin a. Ka tawn nasa thei! Kan unau zingah ka Γ’ ber niin tun hnu hian ka hre thin. Ka u leh naute kha chuan meizial tawn kha an ‘thiam lo’ vek a, an tawn rek ngut zel a, kei chuan ka thiam tlat a, ka nu khan ‘Mama lo chu,’ a ti zel a, zan khatah sawmli hi chu ka tawn deuh ziah!
Rei ve tawh deuh a sin. Pawl nga kan zir laite pawh kha kum 20 liam ta kha a ni daih tawh a, chutih laia kan pa te, kan ute sikret zuk ang chu tunah hian a awm tawh mang lo. Mahse Mizo zial erawh hi chu a la pangngai reng a, ‘A hringa tawn’ hi a la tui hmel reng a, lehkha chhiaa tuam hlawm a nihna pawh hi rei tawh tak a ni. Changkan lam a pan thei miah lo hi a mak ka ti em em ringawt.
Kan heti hrim hrim em ni?
Zo zial chang a ni lo. Kurtai pawh hi kan naupan laia kan ei ang tho khan fa kan neih ve hnu pawh hian kan la ei ta hawng hawng a. A tuamna pawh hi a la changkang chuang lo. Hnahthial ngata tuam thin kha chu a Hnahthial a van tak vang a ni ang, lehkha kan hmang ta a, hnang aiah rawbar kual kan hmang thung a, chu bak inthlak danglam hi a vang a nia. Bekang pawh hi Mizo nunah a pawimawh tehlul nen, a siamdan hi a ngai reng bawk.
Zo zial kan zuk tam tak lohna chhan hi mi tam ber chuan, ‘A tui a awm reng lova. A inang thei lo va,’ kan ti thin. A dik. Mahse hemi piahah hian thil awm a awmin ka hria. A bawm changkang deuhvah, a tuidan a zirin a hmingte pawh danglam ve ta se kan duh ngei ka ring. Ka ring tak tak.
Kum hei leh chen kan nghah hnuah pawh Mizo sikret siam nachang hria hi Mizo pa zingah kan la awm lo. Pa fing deuh hian phai lamah a zir turte inchahin, a khawlte hi bun ta se a tha ang em? Vai siam sikret man to tak taka kan lei thin leh an duh duha a man an tisang hi a ninawm a.
‘.....Sangau zur pui leh kau zing,
Sen a tlem a, a hrisel a;
Zoram thil a ni bawk a,
Tui berah chuan lengi zialtir ang che,’ tih stage kha kan pel laklawh tawh bawk si a, a buaithlak em em a ni.
Sorkar chuan puipunna hmuna zuk a khap tawh a. Mei zu mite kan chep tial tial chungin, he khawvela mihring kan chen chhung hi chuan ‘Mei zumi’ hi kan awm reng dawn tih hi thudik a nih ka ring. Ngaihtuahna seng peihte chuan lo ngaihtuah ve neuh neuh teh u.
(140407/1200 - Kolasib ni tin chanchinbuah chhuah a ni tawh)